Phần lớn sinh viên không phân biệt được rành mạch nội hàm của hai khái niệm Việc làm (Job) và Nghề nghiệp (Career). Việc phân biệt này là quan trọng nếu chúng ta muốn có một định hướng đúng đắn cho tương lai của mình. Sự khác biệt chính giữa hai khái niệm này là về khía cạnh bền vững và chuyên nghiệp của chúng. Khi nói đến việc làm, chúng ta muốn nói đến một hoạt động bất kỳ nào đó mà chúng ta được trả công và kiếm sống được nhờ nó. Khi nói đến nghề nghiệp, chúng ta muốn nói đến một vị trí công việc chuyên môn mà thông thường cần phải dày công học hỏi và trau dồi. Nhìn nhận một cách đơn giản thì một việc làm thì mang tính ngắn hạn, còn một nghề nghiệp thì mang tính dài hạn. Nghề nghiệp thì sẽ ảnh hưởng sâu sắc đến cuộc đời của một con người nói chung.
Chúng ta nên xem lập trình là một nghề, hơn là một việc làm để kiếm sống qua ngày. Với cách tiếp cận như vậy, chúng ta sẽ thấy rằng việc có một tâm thế đúng đắn về nghề nghiệp là rất quan trọng đối với người bắt đầu học lập trình. Khi chúng ta xem nó là một nghề thì chúng ta sẽ tiếp cận nó bài bản hơn, rộng mở hơn, có căn cơ hơn và lâu dài hơn, chứ không chỉ tập trung vào những năng lực chuyên môn theo dạng “ăn xổi” hoặc lệch lạc. Khi chúng ta tiếp cận một nghề thì thông thường chúng ta cũng sẽ yêu nghề hơn, quý trọng công việc của chính mình hơn.
Nhìn rộng ra, chúng ta sẽ thấy rằng nghề nghiệp chính là cuộc sống của một người, nghề nghiệp sẽ định hình nên một con người, sẽ đi cùng số phận của một con người. Chúng ta hãy lần lượt tưởng tượng về hình ảnh của những người sau đây:
- Một Bác sĩ đang khám chữa bệnh trong phòng khám
- Một Kỹ sư xây dựng đang chỉ huy tại công trường
- Một Thầy giáo đang giảng dạy trên lớp học
- Một cô Kế toán đang xử lí sổ sách trong văn phòng
- Một Kỹ sư phần mềm đang lập trình trên máy tính
- Một Giám đốc đang điều hành một cuộc họp
- Một Đầu bếp đang chế biến món ăn trong bếp
- Một Chủ tiệm tạp hoá đang bán hàng cho khách
…và rất nhiều những hình ảnh khác nữa, bạn có thấy sự phong phú về ngành nghề và công việc không?
Với mỗi con người mà bạn đã hình dung, bạn có thấy sự khác biệt rõ ràng so với những con người khác đúng không? Sự khác biệt đó không nằm ở giới tính, độ tuổi hay nơi chốn sinh ra, mà sự khác biệt đó đến từ ngành nghề và công việc của họ. Mỗi công việc sẽ định hình nên hình ảnh của người đó trong mắt người khác. Mỗi công việc cũng ảnh hưởng rất sâu sắc đến hầu hết mọi khía cạnh của một con người, từ lúc trưởng thành cho đến khi già đi. Bây giờ, bạn đang đứng ở thời điểm để lựa chọn và xây dựng nghề nghiệp cho mình, cũng chính là lựa chọn cuộc đời của mình từ đây về sau. Đây là một thời điểm mang tính bước ngoặt của cuộc đời, định hình nên con người của bạn mãi mãi về sau, thậm chí là định hình nên gia đình tương lai của bạn, con cái tương lai của bạn. Với tầm quan trọng như vậy, liệu chúng ta có nên dành thêm nhiều nỗ lực để phấn đấu và vun đắp cho cái nghề của mình?
